Wat ruist daar door het struikgewas? - Reisverslag uit Bandung, Indonesië van Mark Rademaker - WaarBenJij.nu Wat ruist daar door het struikgewas? - Reisverslag uit Bandung, Indonesië van Mark Rademaker - WaarBenJij.nu

Wat ruist daar door het struikgewas?

Blijf op de hoogte en volg Mark

10 Februari 2013 | Indonesië, Bandung

Beste familie en vrienden,

Na een paar dagen met minimalistisch internet heb ik vanavond weer de beschikking over een relatief snelle (lees ADSL snelheid) verbinding. En het kon niet op een beter moment komen, want een zondagavond is natuurlijk bij uitstek geschikt om op de afgelopen week terug te blikken. Hierbij een overzicht in chronologische volgorde.

We waren gebleven bij de dinsdagmiddag, nadat ik met de fotocamera een ronde door het dorp had volbracht. Bij terugkomst was de kokkin al bezig met afwassen en stonden de rijst koker en de overige ingrediënten voor de lunch al in de keuken. Afwassen gaat in het huis echter wat anders dan hier in Nederland. Ondanks dat de keuken een kraan en een wasbak bezit, is de kraan niet aangesloten op het water en zit er een steenachtige substantie in de goot waardoor er geen water uit de wasbak kan. Johanna, de onderzoekster die hier woont omschreef het als ''Typisch Indonesisch''.

Het overige sanitair bestaat uit: 1- een westerse toiletpot zonder ingebouwde doorspoel mogelijkheid, gebruikt toiletpapier gaat in een afvalbak en het toilet wordt doorgespoeld door er met een bak water in te gieten. Dit water is afkomstig uit een reservoir in de badkamer die continue aangevuld wordt met water uit de bergen. vanuit dit reservoir loopt ook een buis de toiletpot in, wat zorgt voor een continue stroom van water, die helaas dus niet sterk genoeg is om de pot mee door te spoelen.

2- douchen gebeurt door een bak met water uit het reservoir te halen en deze over je heen te gieten, voor het gemak kan er ook eerst wat water gekookt worden en in een emmer gegoten worden, wanneer men deze emmer dan aanvult met een paar scheppen water uit het reservoir is er sprake van een 'warme douche'. Om het plaatje compleet te maken, mijn bed bestaat uit een matras op de grond, op een vloer die regelmatig bezoek krijgt van marcherende mieren.

Maar goed laten we niet te lang blijven hangen in het minimalisme van de voorzieningen anders was dat wel de titel van mijn verhaal geweest.

Om vijf uur 's middags was eindelijk het grote moment daar: voor het eerst het veld in voor de observaties! Het team bestond uit vijf leden, de drie trackers : Pak Dendi, Pak Adin en Aconk'z (waarin pak een beleefdheidsvorm is die staat voor meneer en Aconk'z zich ondanks zijn 19 jaar nog wat jonger gedraagt en daarom door niemand met pak wordt aangesproken) en twee onderzoekers: Johanna en ik.

Hier volgt een beschrijving van hoe zo'n avond in elkaar steekt. De onderzoekers en één tracker gaan 1 van de 2 onderzoeksgebieden in en gedurende circa 5 a 6 uur observeren zij twee individuen voor langere tijd. De twee overige trackers doen een ronde in het andere onderzoeksgebied, zoeken daar alle individuele dieren op, nemen een GPS-point en noteren de waargenomen variabelen op het moment dat ze het dier aantreffen. De variabelen zijn verdeeld over een head row, (hierin staan weersomstandigheden etc.) en een observation row. (hierin staan soort gedrag, boomsoort, postuur etc.) In totaal zijn er 24 variabelen die onderverdeeld kunnen worden in 76 categorieën, iets waar ik jullie verder niet mee zal vervelen.

De eerste avond was het gelijk raak! nog geen uur onderweg en het eerste individu was gevonden. Tahini een subadult vrouwtje dat nog steeds in de buurt van het territorium van haar moeder woont. Ze ging zich voeden met de gum van de Jenjen boom, een bezigheid die loris wel twee uur vol kunnen houden. Desalniettemin werd het nog aardig spannend, want terwijl we in het veld waren gaan zitten begon er achter ons iets te kraken. Tien seconden later begon er weer iets te kraken en het klonk als een dier. Snel werd er gekeken maar niks aangetroffen. Rustig werd er weer verder geobserveerd maar luttele seconden later werd de oorzaak van het gekraak duidelijk, met een harde knal begaf de stam van één van de bomen in het veld het en viel omver! Zo de schrik zat er even goed in, er was onlangs een tyfoon geweest en deze had de bomen aardig verweerd en af en toe viel er dus nog een boom ten prooi aan de schade die het had geleden.

Dus hoe zou de tweede avond de eerste avond kunnen toppen? Dit bleek behoorlijk simpel: Op zoek naar Stinky (het individu dat we gingen observeren) stapten we een pad tussen de agrarische gewassen op. Daar stond op 3 meter ineens iets op het pad ter grootte van een flinke huiskat. Naiëf als ik was ten opzichte van de lokale fauna zei ik ''he kucing'' (Indonesisch voor kat) tegen de tracker en wees naar het katachtige schepsel. ''No, no kucing'' zei de tracker, ''it's leopard cat''! Het beestje (een kleine rover met mooie vachtekeningen die het zeker waard is om even op google op te zoeken) staarde ons nog tien seconden aan en maakte zich toen snel uit de voeten. Een tweede leopard cat bewoog zich later die avond nog langs ons in de theestruiken.

Maar de grootste verrassing moest nog komen, omdat Johanna haar potlood bleek te zijn vergeten mocht ik op de tweede avond ook al de observaties noteren. Dat was wel even aanpoten zeg, er zitten namelijk maar vijf minuten tussen je observaties. Dit lijkt misschien veel, maar vooral als je nog niet zo bekend bent met alle variabelen en categorieën kan het even duren voordat je alles opgeschreven hebt, helemaal als je ondertussen ook nog het dier in de gaten moet houden! Het beestje heeft dan misschien wel de naam slow loris, maar als hij zich wil verplaatsen blijft er van dat slow weinig over! Maar al met al ook een geslaagde tweede avond dus!

Het hoogtepunt van de derde avond bedroeg het vinden van een individu zonder zender. Een loris van wie de moeder bekend was maar die nog geen halsband heeft gekregen. Het was weer een genot om het beestje te mogen aanschouwen terwijl hij zijn nachtelijke bezigheden verrichte. De ledematen zijn enorm flexibel en kunnen letterlijk in alle richtingen gedraaid worden om maar tot die ene bloem of tak te kunnen rijken, een koddig gezicht. Wat het nog mooier maakte was het feit dat we gedrag hebben geobserveerd wat in deze studie nog niet eerder is waargenomen. De loris schudde tijdens het foerageren hevig met zijn hoofd. Een sms contact met de leidster (en wereldwijd gezien als de expert op slow-loris) van het project Anna Nekaris, leidde tot de conclusie dat de loris zich waarschijnlijk aan het voeden was met mieren. Deze mieren bevatten gifitige/zure stoffen en dit gaf de loris de rillingen! (overigens is dit niet schadelijk voor de loris, ze halen componenten van hun eigen gif uit dit mierenzuur).

Vrijdagavond was Johanna ziek dus ging ik voor het eerst alleen met de trackers op pad om een ronde te doen (Dus alle dieren langs, GPS verzamelen etc.). Weer bleek het een mooie avond te worden, eerst vonden we Tahini en tien meter verderop in de bamboe zat nog een loris! Yogi is de naam van dit subadulte mannetje en hem zouden we nog vaker zien deze avond. Later gingen we namelijk ook zijn GPS nog eens opnemen en wat bleek, een ander vrouwtje genaamd Tereh zat twintig meter verderop! Nu denk je misschien, dus ze zitten dicht bij elkaar, so what? Maar de loris staan te boek als solitaire dieren, uit recente onderzoeken en ook onze observaties blijkt echter dat deze dieren misschien wel veel socialer zijn dan gedacht! Ik zou nog veel meer kunnen vertellen maar het einde van de avond bleek het spannendst (en verklaart de titel), dus daar beperk ik mij nu maar toe.

Op de weg terug naar het dorp was er weer sprake van geritsel, maar ditmaal was het geen beschadigde boom. Er is maar één ding waar de trackers hier bang voor zijn en dat zijn de bush pigs/ de wilde zwijnen. Deze groepen zware jongens (en dames op gewicht) kunnen behoorlijk agressief zijn en net als elk groot dier wil je ze liever niet laten schrikken. Wat nog minder helpt is dat als ze besluiten aan te vallen je tracker bewapend met mes, eerder de boom in zal vluchten dan ten strijde te trekken. Nadeel van de bomen hier is dat de takken vaak pas op enkele meters hoogte beginnen wat erin klimmen behoorlijk lastig maakt als je hier niet in beoefend bent.

Gelukkig betrof het hier 1 individu en door het maken van kabaal en het schijnen van de grote zaklamp, blies het zwijn licht gillend de aftocht heuvelafwaarts. De grootte zaklamp ging overigens niet meer uit totdat we het dorp in waren!

Dit weekend ben ik alleen in het huis, Johanna is zaterdag weg gegaan om een klasgenoot van mij ophalen die vanochtend is gearriveerd. Zij zal zich gaan focussen op het digitaal in kaart brengen van de twee onderzoeksgebieden. Gisteren heb ik mij vooral toegelegd op het lezen van literatuur en geholpen met het verhuizen van wat spullen met de trackers. De week voor mijn aankomst had het dak van het vorige onderzoeksstation ''rumah salamandar'''(salamander huis) het begeven en was alles ondergelopen. Nu resideren we in het ''rumah hijauh (groen huis).

Vandaag ben ik overdag nog even de berg opgegaan en bij de oom van één van de trackers langs geweest. Hij is erg goed in het bewerken van hout en morgen zal hij een loris ketting voor me maken. Verder wordt er momenteel in het dorp de geboorte van Mohammed gevierd en zijn er festiviteiten waaraan we ongetwijfeld gaan deelnemen, waarover later meer!

Nog één klein notitie speciaal voor mijn vader die altijd zo handig is in het omzeilen van politie boetes: Helaas het zit niet in de genen. Afgelopen donderdag moesten er inkopen gedaan worden in de grootte stad Garut en ging ik achterop de scooter. Ik had korte mouwen aan en hieraan konden de mensen op straat mijn afkomst herkennen. Dit is geen enkel probleem want de lokale bevolking is alleraardigst. De politie in Garut kent echter wat corruptie en toen we door het drukke verkeer langzaam op een rotonde aanreden werd onze scooter van de weggehaald.

De chauffeur (één van de trackers) moest 50.000 rupiah (€3.85) aftikken omdat hij een ghoulie (ik dus) achterop had! Ik heb geprobeerd de domme toerist uit te hangen die er niks van snapt en mee gelachen maar helaas we kwamen er niet mee weg. Ik heb het later maar aan de tracker betaalt omdat hij er verder ook weinig aan kon doen. Normaal gesproken moet hij 25000 rupiah betalen als hij wordt aangehouden (uiteraard zonder reden), maar met mij achterop het dubbele. Dus nu ook kennis gemaakt met het politiesysteem hier in Indonesië!

Maakt u overigens geen zorgen, elke stagair meldt zich altijd even bij de lokale politie hier in Cipaganti/Cisurupan/Bajonbong. Je krijgt dan een nummer mee dat je kan bellen bij lokale problemen en de contacten zijn prima! Ze zijn blij met de kans hun engels te oefenen en willen graag helpen of een potje futsal/zaalvoetbal spelen.

Het nadert hier 21:30 lokale tijd en ondanks dat het in Nederland nog middag is en iedereen nog over genoeg energie zal beschilkken, zal ik jullie ogen niet langer vermoeien met mijn verhalen.

Groeten, Mark

Nog één kleine voetnoot voor oom Jos: Er zijn hier wel vrouwen zonder hoofddoek in het dorp, maar het zijn er maar weinig en vooral jonge vrouwen. Misschien twee procent van de vrouwelijke bevolking. In de grotere steden is het een ander verhaal daar is de verhouding zo rond de 80% met en 20% zonder hoofddoek schat ik.

  • 10 Februari 2013 - 16:46

    Emily Walraven:

    Het maakt me niet uit dat het boek wat je uit gaat brengen een kinderboek is, ik ga hem zeker kopen! Te gek verhaal Mark! :)

  • 10 Februari 2013 - 17:12

    Stefan:

    Ha die Mark!

    Mooi dat je ook gelijk al zoveel mag doen tijdens de observaties. Blijkbaar deed je het de tweede nacht zo goed, dat je de derde tocht al alleen met de trackers op pad mocht! Het was weer een verademing om je reisverslag te lezen:p Je maakt zo te zien al een hoop mee en zult vast nog genoeg beleven!

    Veel succes nog en ik kijk er nu al naar uit om het volgende verslag te lezen.

    Groeten!
    Stefan.

    ps. Ajax heeft ( ook haast koddig;) ) helaas vandaag 2 punten verspeeld tegen roda.

  • 10 Februari 2013 - 17:20

    Jack En Diana:

    Wat een prachtig reisverslag Mark! We zullen de Leopard Cat googelen!
    Fantastisch om je mooie verhalen te lezen.

  • 10 Februari 2013 - 18:24

    Tante Marga:

    Hallo Mark,

    Wat heb je er een mooi verslag van gemaakt en wat heb je al veel beleefd in een paar dagen,
    de leopard cat is inderdaad heel mooi getekend.
    Wat moest je een " hoge boete" betalen, je gaat vast niet weer achter op de scooter.
    Ben benieuwd wat je nog meer gaat beleven.

    Groetjes van tante Marga.

  • 10 Februari 2013 - 19:12

    Dries En Lisette:

    Ha Mark,

    Wat leuk om jouw reisverslagen te lezen!
    Zo te lezen zit je prima op je plek en heb je het naar je zin!
    Wat kun je in een week tijd al veel beleven, we kijken uit naar je volgende verslag!

    Selamat bersenang - senang!

    Groetjes Dries en Lisette

  • 10 Februari 2013 - 19:55

    André En Els:

    Mark,
    Wat een prachtig verslag weer. Het lijkt wel dat je bij ons aan de keukentafel zit en het vertelt.
    Fijn dat ze jou al zoveel laten doen ,dat geeft een goed gevoel.
    Wij zien uit naar je volgende verslag en dat v.d leopard cat gaan we even googlen.

    Succes,
    André en Els.

  • 10 Februari 2013 - 20:05

    Oma En Opa:

    Hallo onze Mark.

    Wat heb je al veel beleefd in die korte tijd
    Als het zo doorgaat mag je wel een schijvers
    opleidings volgen om ons volledig op de hoogte
    te houden.Het is intersant en ga zo maar door
    Groeten ,Oma en Opa

  • 10 Februari 2013 - 20:08

    Richard En Trijnie:

    Hoi Mark.

    Wat een verhaal zeg!
    Wij hebben het met plezier gelezen.
    Wat een belevenissen, nu al!!
    Dat belooft nog wat voor de rest van de periode.
    Veel succes en lekker genieten!

    Groetjes, Richard & Trijnie

  • 10 Februari 2013 - 21:48

    Julle En José:

    Hallo Mark,

    Weer een SPANNEND en mooi verslag,nog effe een vraagje:Zijn de loris apen overdag ook te traceren of ga je alleen 's avonds en/of 's nachts op pad?
    Wat een primeur om weer ander gedrag te ontdekken bij de mieretende apen(zelfde miersoort als in je slaapkamer?).
    Wat goed dat je al zo snel zoveel taken mag verrichten.Papa wil wel een onlinecursus geven,hoe je de politieboetes kunt omzeilen.
    We zien uit naar je volgende verslag.

    Liefs,papa en mama

  • 11 Februari 2013 - 19:34

    Stephan & Joyce:

    Ha die Mark,
    Wat een verhalen, net een spannende thriller......je kan boeiend schrijven en als je begint te lezen, blijf je lezen. En denk je gelijk, wat zal hij nog meer hebben meegemaakt.

    Wij kijken uit naar jou volgende belevenissen!

    En over een boete van € 3,85 kun je niets zeggen. Dat is een schijntje in verhouding met de bekeuringen hier. Waarschijnlijk was het voor de chauffeur vd scooter wel een heel bedrag?

    Heel veel succes nog.

    Groet Stephan & Joyce

  • 12 Februari 2013 - 07:18

    Linda:

    Hoi Mark,

    Wat heb je weer veel meegemaakt in korte tijd.
    Ik kijk uit naar het volgende verslag.
    Gr. Linda

  • 14 Februari 2013 - 17:48

    Jeanette En Koob:

    Hallo Mark,
    Net je foto,s gezien en verhalen gelezen, wow wat prachtig zeg, je hebt in die korte tijd al veel beleefd. Heel veel succes gewenst, je zult je daar vast wel vermaken.
    Groeten uit Zambia van Jeanette en Koob

  • 14 Februari 2013 - 20:27

    Stef En Joke:

    Hallo Mark,

    Wat laat je ons met je mooie reisverslagen genieten en meekijken met jouw belevenissen.
    Je eerste ervaringen, indrukken en opdrachten zijn zoals wij het lezen positief. Wat heerlijk ook dat je na zo'n dagje jungle gebruik kunt maken van de gemakken van een drie sterren keuken en de sanitaire voorzieningen zoals jij ze omschrijft. Dat moet wel een heerlijke ontspanning geven.

    De foto's geven een mooie indruk van jouw leefomgeving voor de komende maanden.
    Heel veel succes en veel interessante en mooie onderzoeksdagen dan kunnen wij weer uitkijken naar de verslagen van de ervaringen die je hebt opgedaan.

    groetjes Joke en Stef

  • 16 Februari 2013 - 08:30

    Tante Marga:

    Hoi Mark,

    Ik zag dat je weer foto's had geplaatst, wat sta jij mooi met de loris aap op de foto.
    De honden op de foto horen die bij jullie huis of zijn het zwerfhonden?
    Ben benieuwd naar je volgend verslag.

    Groetjes tante Marga.

  • 17 Februari 2013 - 12:30

    Jos Uit Bergharen:

    Hoi Mark,

    Je bushverhalen zijn leuk om te lezen. Ben je al in de moskee geweest?

    Groet,
    Jos

Reageer op dit reisverslag

Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley

Verslag uit: Indonesië, Bandung

Mark

Stage Little Firefice Project in Cipaganti/Bandung/West-Java/Indonesia

Actief sinds 05 Feb. 2013
Verslag gelezen: 402
Totaal aantal bezoekers 9087

Voorgaande reizen:

02 Februari 2013 - 01 Augustus 2013

Cipaganti

08 April 2013 - 08 April 2013

Viva la vida!

Landen bezocht: